Sayın Dr. Hakan TARTAN’ın Milliyet Gazetesi’nin 6 Mayıs 2021 tarihindeki baskısında yer alan köşe yazısında depremzedelerin sorunları ve derneğimiz hakkında bilgiler paylaşmıştır. Kendilerine teşekkür ederiz. Köşe yazısının ilgili bölümü aşağıda yer almaktadır.
30 Ekim’deki İzmir depreminde evleri yıkılan ya da hasar gören depremzedeler, devlet desteği bekliyor. Bir daha yıkılmamak için projeleri görmek, süreci birlikte oluşturmak ve kredilerde ödeme güçlerine uygun yüzde 0.30’luk faiz oranları ile uzun vade istiyorlar.
Türkiye, deprem ülkesi. O yüzden de hep ‘duyarlılık’. Son acı İzmir’deydi. Bir zamanlar enfes üzüm, enginar, narenciye, bamya, domates, bakla yetişen topraklar, Türkiye’nin son büyük depremini üretti.
117 cana malolan depremin üzerinden 6 ay geçti. Acılar ve özlem dinmiyor. Felaketin izleri ağır. Yıkılan evler, zarar gören binalar… Kentsel dönüşüm çabaları… Ağır, orta, az hasarlı binalarla ilgili düzenlemeler… Yeşil alan istekleri…
Binden fazla binada ve 5 bine yakın bağımsız inşaat bölümünde hasar oldu. Şu anda depremzede ailelerin boşaltılan, yıkılan, zarar gören binaları ile ilgili beklentileri var. Hasarın 5 milyar liradan fazla olduğu sanılıyor. Yaraların ne kadarı sarılacak, bürokratik engeller nasıl kalkacak ‘sıkıntı var’.
Depremden etkilenen insanların sayısı 10 binden fazla. O konuda da önümüzdeki günlerde yeni gelişmeler olacak. Bayraklı, Bornova, Buca, Seferihisar, Konak. Hasarlı evlerin ilçeleri… Depremle sarsılan, acının en büyüğünü yaşayan insanların şu anda yaşanan belirsizlikle ilgili sorunları var. Bir dokun, bin ah işit!
İlk günlerdeki duyarlılık, ilgi ve özenin azaldığı düşüncesindeler. “7 ada bazlı proje alanı geliştirildi, bu alan dışında kalan ev sahiplerine adeta (başınızın çaresine bakın) dendi” iddiasındalar. “Bizi dinleyin” diyorlar, “Alınacak kararlardan önce bize fikrimizi sorun”. Doğrusu bu. Projeleri görmek istiyorlar: “Nasıl, nerede, kaç metrekare? Hak kaybı nasıl önlenecek? Rezerv alanda kimlere yer verilecek? Maddi gücü olmayan ne yapacak? Devlet nasıl destek olacak? İzmir Belediyesi hak kaybını önlemek için imar planlamalarında depremzede lehine bir düzenleme yapacak mı?”
Sorular, sorular…
Hak aramak için İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği’ni (İzdeda) kurmuşlar. Başkanları başından beri sorunların takipçisi Platform Sözcüsü Haydar Özkan.
“Yardımlar ulaşmadı. Evine girenler eşya yardımından yararlanmayacak dendi. Oysa büyük bir belirsizlik vardı. Proje alanları neye göre, nasıl seçildi, bilmiyoruz. Oysa bize danışabilirlerdi. Tapular Hazine’ye devredildi. Ne kağıt imzaladığını bilmeyenler var. Evler küçüldü, 130 metrekare 80 metrekare oldu. Katlar değişecek. Zemin + 7 kat olan evler, zemin + 5 kat yapılacak. Mağduriyet olacak. DASK düşük metrekareli yapılmış. Ödemeler 750 TL ile 11 bin TL arasında. Birçok depremzede parasını alamadı. Bakanlıklar arası koordinasyonsuzluk var. DASK bakanlığın değerlendirmesini kabul etmiyor, ödeme yapmıyor. Ortada kaldık.”
Ve en önemli istek: “Sayın Cumhurbaşkanı buraya özel bir temsilci göndermeli. Bizi dinlerlerse, sorunlar sağlıklı çözülebilir. Şu anda her şey ortada. 200 bin TL kentsel dönüşüm, 100 bin TL de konut kredisi. Ancak bunun 4-5 bin TL dönüşü var. Bu insanların çoğu emekli. Ödeyemezler. Onun için 0.30 faizli kredi verilirse mağduriyet önlenir. Devletimiz bu desteği esirgemez diye düşünüyoruz.”
Her şeye karşın umutlular.
Acıları hala yüreklerini dağlasa da, başlarını sokacak evleri için mücadele veriyorlar.
Hiç kimse ‘Eski bamya ve enginar tarlaları yeniden tarıma açılsın’ demiyor. Ama bundan sonrası için doğru planlama neden olmasın?
Yani tarım alanlarının tarım alanı olarak kalması, yapılaşmaya açılmaması. Binalarda zemin etüdü ve kat planlamalarının doğru yapılması. Kurallara uyulması. Yasaların dışına çıkılmaması. Denetimlerin etkin ve zamanında yapılması. Ömürlerini vererek aldıkları evi ‘tekrar satın alacak’ olmaları ağır gelse de, çaresizler.
Sorunu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çözeceğine inanıyorlar.
Kaynak: https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/dr-hakan-tartan/depremzede-bir-daha-yikilmak-istemiyor-6498746