Daha önce TELE1 televizyonunda dernek başkanımız Haydar ÖZKAN ile program yapan Eda EREN, Ege Saati gazetesindeki köşesinde başkanımız ile yapmış olduğu röportajı yayınlamıştır.
İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği temsilcisi Haydar Özkan, Eda Eren’in sorularını yanıtladı.
İzmir’de 117 canımızı aramızdan alan depremin sarsıntıları mağdurları üzerinde sürüyor. Binaları yıkılan ya da ağır hasar alan depremzedeler, sorunları çözülmeyince önce sosyal medyada bir araya geldiler, ardından dernek kurdular. İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği temsilcisi Haydar Özkan, Eda Eren’in sorularını yanıtladı.
Derneğinizi hangi ihtiyaç üzerine kurdunuz?
Öncelikle 117 canımızı kaybettik biz burda, İzmir’in şehitleri onlar. Bayraklı’nın yeniden inşa edilen binalarına depremde hayatını kaybedenlerin isimlerini vermek istediğimizi söyleyerek başlamak istiyorum. Bu depremi Türkiye unutmasın istiyoruz. Depremin üçüncü günü biz unutulduk, medyanın büyük kısmı Amerika’nın seçimlerine bağlandı. Çadırda hayat yaşadık ve bizi gören olmadı. Şu anda depremzede arkadaşlarım o kadar yalnız hissediyorlar ki kendilerini, anlatılması güç… Deprem sonrası uzun bir süre her şey bir muammaydı. Gri bir ortam vardı. Sahada hükümetten bir muhatap bulamadık, Whatsapp grupları kuruldu, herkes elini tutacak bir kurum, bir kişi bekledi ama bulamadı, işte bu sıkıntılarla oluştuk biz.
8 bin 700 üyemiz var…
Depremin ilk anlarında yaşadıklarınızı anlatır mısınız?
Depremin olduğu ilk saatlerde hiç kimse bir şey anlamadı, dairemiz hasarlı mı, değil mi bilemedik… sadece evlerimizden aşağıya indik. Cep telefonlarımız kilitlendi. Biz medyada görüntüleri görmeye başladıkça ne olduğunu anlamaya başladık. Yanı başımızda binaların yıkılığını gördük insanların can derdinde olduğunu gördük. Çok üzüldük. Depremin üzerinden 5 ay geçti.
Yıkımların yaşandığı Bayraklı bölgesinde depremzedelerin en büyük problemi nedir?
Yardımlarla ilgili konuyu bitiremedik bir türlü. Dask sorunları ve kentsel dönüşüm kredi ile ilgili problemler var. Tam beş ay geçti. Tahliyeler sırasında binaların hasar durumuna göre depremzedelere evlerine girebilmeleri için süre verildi. Bir saatlik yarım saatlik 10 dakikalık gibi kategorilere ayırdılar. Ağır hasarlı binalara 13 bin liralık taşınma ve kira yardımı ile 30 bin liralık eşya yardımı yapılacağı söylenmişti. Hepimiz o sıralarda canımızı kurtarmış olmaya baktık. Yardım ulaşmayınca dilekçe verenler oldu, cevap gelmedi. Cevap gelenler arasında bir saat süre evlerine girmeye izin verilenlere de bu kez yardım bedellerinin verilmeyeceği söylendi. Sayın Cumhurbaşkanımız ilk deprem olduğunda çıkıp “biz sizi mağdur etmeyeceğiz” demişti. Öyle olmadı.
Bayraklı bölgesinde yüzlerce bina yıkıldı, yıkımlar devam ediyor, 7 proje alanı belirlenmişti. Kentsel dönüşüm başlayınca hak kaybı ve metrekare kaybı gündeme geldi. Bu konuda depremzedelerin beklentisi nedir?
Proje alanlarını kimler nasıl seçti biz bilmiyoruz. Oradaki depremzedelerin tapuları hazineye devredildi. TOKİ tarafından yapılan bu inşaatlar bittikten sonra tapularını alacaklar. 130 metrekare olan evleri 80 metrekare, 3+1 olan evleri 2+1 olarak yapacaklar. Zemin +7 kat olan evlerde Zemin + 5 kat olarak düzenlendi. Evler kura ile verileceği için çok haksızlıklar doğacak. 3’üncü kata kadar çıkan proje alanları var ama bizim insanlarımız bu durumdan mutlu değiller. Hak sahipleri aynı özellikle evlerine kavuşmalı. Kimseye bir şey sorulmadı. Acil çözüme ihtiyaç var.
Dask sorunları olduğunu söylediniz. Ne gibi sorunlar yaşanıyor ve nasıl çözülebilir sizce?
Dasklar yapılırken mevcut metrekareden daha düşük yapılmış. Ödeme yapmaya gelince de yapmamak için elinden geleni yapıyorlar. 750 TL ile 11 bin TL aralığında bir bedel alınabildi. Çevre ve şehirciliğin önce orta hasarlı sonra ağır hasarlı dediği binayı dask orta hasarlı kabul ediyor geri dönüş yapmıyor. Ödemeyi de ona göre yapıyor. Eğer burası deprem bölgesi ise hasarın azı, ortası, ağırı olmaz. Ne yapılacaksa bütün vatandaşlara aynı yapılması lazım. Az hasarlı denilen evlerde insanlar korkularından oturamıyor. Daskın ödediği bedeller de çok düşük, insanlar o bedelle hiçbir şey yapamaz. Dask ile ilgili mevzuya yetkililerin daha çok eğilmesi lazım. Gelip bizimle konuşsunlar, mağduriyeti yaşayan biziz.
Depremzedeler kentsel dönüşüm kredisinden nasıl yararlanabiliyor? Bu sizlere çözüm oldu mu?
Öncelikle hasarlı binaların kentsel dönüşüm kredisinden yararlanabilmeleri için, çevre ve şehircilik bakanlığının belirttiği lisanslı firmalara risk analizi yaptırması gerekir. Cumhurbaşkanımız bir buçuk ay önce kentsel dönüşüm kredisini 200 bin TL olarak açıklamıştı. Ondan yararlanarak 100 bin de konut kredisi çektik. Toplamda 300 bin TL’nin 10 yılda aylık ödemesi 5200 TL yapıyor. Bunu ödeyebilecek kimse yok ki!
Kaynak: Depremzedeler yine unutuldu! İzmir’i vuran depremin mağdurları çözüm bekliyor (egesaati.com)